Chắc hẳn chúng ta ai cũng đã từng nghe qua cụm từ “ số định danh cá nhân”, tuy nhiên không phải ai cũng hiểu rõ về định nghĩa và công dụng của nó cũng như là mã số định danh cá nhân của mình. Vậy mã định danh là gì ? Chúng ta phải lấy mã số định danh cá nhân ở đâu? Và tra cứu mã định danh bằng cách nào? Những thắc mắc này sẽ được Kế toán Anh Minh trình bày trong bài viết về cách tra cứu mã định danh cá nhân online sau đây.
Mã định danh cá nhân là gì? Mã định danh cá nhân dùng để làm gì?
Có thể hiểu đơn giản mã định danh là một dãy số được cấp cho mỗi công dân Việt Nam bởi chính Bộ Công An nhà nước và sẽ được quản lý kể từ khi công dân sinh ra cho tới lúc mất. Mỗi công dân sẽ có một mã số định danh cá nhân riêng biệt, không có sự trùng lặp và mã số này là duy nhất.
Mã định danh cá nhân được dùng để:
- Thay cho mã số thuế cá nhân để khai báo thuế dựa theo quy định tại Khoản 7 Điều 35 Luật Quản lý thuế 2019
- Thay cho giấy tờ tùy thân khi thực hiện thủ tục liên quan đến lĩnh vực nhà ở, kinh doanh bất động sản theo quy định của pháp luật dựa trên Khoản 2 Điều 4 Nghị định 30/2021/NĐ-CP.
- Sử dụng làm thẻ ngân hàng: Các cá nhân từ đủ 18 tuổi có thể làm thẻ ngân hàng khi có các giấy tờ nhân thân chứa mã định danh cá nhân.
- Sử dụng đi máy bay: Các giấy tờ có chứa mã định danh cá nhân đều là các loại giấy tờ chứng minh nhân thân bắt buộc phải có khi đi máy bay.
Cấu trúc và ý nghĩa mã định danh cá nhân của công dân
Dựa trên Điều 13 nghị định số 137/2015/NĐ-CP ngày 31/12/2015 quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành luật căn cước công dân thì “ Mã định danh cá nhân là dãy số tự nhiên gồm 12 số, có cấu trúc như sau:
Trong 6 số đầu gồm:
- 3 số đầu: Là mã tỉnh/thành phố trực thuộc trung ương nơi công dân đăng ký khai sinh hoặc là mã của quốc gia nơi công dân đăng ký khai sinh
- 1 chữ số tiếp theo: Là mã thế kỷ sinh + giới tính của công dân.
- 2 chữ số tiếp theo: Là mã năm sinh của công dân.
Còn 6 số cuối: là khoảng số ngẫu nhiên.
Trong đó:
- Mã tỉnh/thành phố trực thuộc Trung ương nơi mà công dân đã đăng ký giấy khai sinh gồm các mã từ 001 đến 096 tương ứng với 63 tỉnh, thành phố trong cả nước được quy định tại Phụ lục 1 ban hành kèm theo Thông tư số 07/2016/TT-BCA ngày 01/02/2016 của Bộ Công an.
- Mã thế kỷ và mã giới tính trong số định danh cá nhân được quy định cụ thể.
- Mã năm sinh: là 2 số cuối năm sinh của công dân.
Mã số định danh cá nhân có ý nghĩa quan trọng trong việc kết nối, liên thông giữa Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư với các cơ sở dữ liệu quốc gia chuyên ngành để dễ dàng quản lý chia sẻ và khai thác thông tin của công dân.
Khi nào công dân được cấp mã định danh cá nhân
Mỗi công dân đều được cấp số định danh cá nhân khi đi đăng ký khai sinh tại xã, phường,thị trấn nơi công dân sinh ra hoặc có hộ khẩu thường trú.
Nếu công dân đã tiến hành đăng ký khai sinh nhưng chưa được cấp số định danh cá nhân thì cơ quan quản lý Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư sẽ xác lập số định danh cá nhân cho công dân theo thông tin hiện có trên Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư.
Ngoài ra, trong trường hợp công dân đã có số định danh cá nhân nhưng xác định lại giới tính hoặc cải chính năm sinh thì cơ quan quản lý cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư xác lập lại số định danh cá nhân sau khi công dân đã thực hiện việc đăng ký hộ tịch thay đổi liên quan.
Mã định danh cá nhân xin ở đâu?
Đối với những cá nhân đã có Căn cước công dân gắn chip, mã định danh cá nhân của người đó chính là mã số được in trên thẻ căn cước công dân gắn chip.
Đối với học sinh, trẻ em gia đình có thể tra cứu mã định danh trên giấy khai sinh, nếu không tìm thấy mã định danh cá nhân thì hãy cầm sổ hộ khẩu lên Công an nơi mình cư trú hoặc nơi đăng ký giấy khai xin để tiến hành xin mã định danh cá nhân.
Cách tra cứu mã định danh cá nhân
● Tra cứu mã định danh cá nhân trên Căn cước công dân
Đối với những người đã được cấp CCCD mới (bao gồm thẻ CCCD mã vạch và CCCD gắn chip) gồm 12 chữ số thì số định danh cá nhân chính là dãy số gồm 12 số trên CCCD này.
● Tra cứu mã định danh trên Cổng dịch vụ công quản lý cư trú
Bước 1: Truy cập vào website Cổng dịch vụ công quản lý cư trú bằng đường link: https://dichvucong.dancuquocgia.gov.vn/. Chọn ô “Đăng nhập” ở trang chủ
Bước 2: Tại giao diện đăng nhập nhấn chọn “Tài khoản cấp bởi Cổng Dịch vụ công quốc gia”
Để thực hiện đăng nhập, bạn cần có tài khoản đăng nhập Cổng dịch vụ công quốc gia của cá nhân. Nếu đã có, bạn tiến hành điền đầy đủ thông tin đăng nhập theo yêu cầu từ hệ thống. Sau đó nhấn chọn “Đăng nhập”
Hệ thống sẽ gửi thông báo “Xác thực mã OTP” qua số điện thoại đăng ký tài khoản. Bạn kiểm tra hòm thư tin nhắn SMS trên điện thoại và nhập 6 số tương ứng vào mục “Nhập mã OTP” nếu quá thời hạn 2 phút mã OTP trước đó sẽ bị vô hiệu. Lúc này bạn nhấn chọn “Gửi lại OTP” .
Sau khi nhập xong mã OTP, chọn “Xác nhận” để hoàn tất đăng nhập tài khoản Dịch vụ công quốc gia.
Bước 3: Sau khi đăng nhập, chọn “Dịch vụ công trực tuyến” . Điền vào ô tìm kiếm chữ “Lưu trú” và nhấn” Tìm kiếm”
Tiếp tục chọn “Thông báo lưu trú”rồi nhấn vào “Nộp trực tuyến”.
Bước 4: Tiến hành tra cứu mã định danh cá nhân tại ô “CMND/CCCD/Số định danh” ở mục “thông tin người thông báo về lưu trú”
Các bước đăng ký tài khoản định danh điện tử
Dựa theo quy định tại Điều 5 Quyết định 34/2021/QĐ-TT, tài khoản định danh điện tử có 02 mức độ như sau:
- Mức độ 1: Tài khoản được tạo lập khi thông tin của công dân kê khai đã được so sánh, đối chiếu trùng khớp với thông tin trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, trừ ảnh chân dung và vân tay.
- Mức độ 2: Tài khoản được tạo lập khi thông tin của công dân kê khai đã được xác minh bằng ảnh chân dung hoặc dấu vân tay trùng khớp với thông tin trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư.
Các bước đăng ký tài khoản định danh điện tử theo mức độ 1 như sau:
Bước 1: Tải ứng dụng VNeID về điện thoại.
Bước 2: Sau khi tải ứng dụng, chọn mục “Đăng ký” góc phải phía dưới màn hình. Nhập Số định danh cá nhân và Số điện thoại của bạn, nhấn “Đăng ký”.
Bước 3: Hệ thống sẽ gửi yêu cầu sử dụng camera và quét mã QR trên căn cước của bạn. Sau khi quét sẽ hiện lên các thông tin cá nhân và bạn tiến hành kiểm tra. Nếu các thông tin chính xác thì chọn vào ô “Đăng ký”.
Bước 4: Hệ thống sẽ gửi mã OTP qua tin nhắn SMS để kích hoạt đăng ký tài khoản và tạo mật khẩu đăng nhập.
Bước 5: Sau khi đăng nhập, bạn chọn vào mục “Đăng ký tài khoản định danh điện tử mức 1 (thực hiện trực tuyến)”
Bước 6: Trong giao diện mục “Đăng ký tài khoản định danh điện tử mức 1 (thực hiện trực tuyến)” chọn vào ô “Bắt đầu”. Sau khi đọc các nội dung cần lưu ý khi sử dụng tính năng NFC thì nhấn vào ô “Tôi đã hiểu” và thực hiện theo hướng dẫn của hệ thống.
Bước 7: Khi hoàn thành xong sẽ có thông báo thành công.
Các bước đăng ký tài khoản định danh điện tử theo mức độ 2 như sau:
Bước 1: Khi công dân đến cơ quan nhà nước đăng ký làm căn cước công dân gắn chip thì thông báo với cán bộ làm việc làm hồ sơ xin cấp tài khoản định danh điện tử, rồi cung cấp các thông tin theo quy định như : số điện thoại, địa chỉ,… và thông tin về người phụ thuộc cùng giấy tờ kèm theo (nếu nếu công dân có nhu cầu tích hợp các thông tin này vào hồ sơ đăng ký cấp tài khoản định danh điện tử).
Nếu công dân có muốn đăng ký tài khoản định danh điện tử tích hợp cùng các thông tin trên giấy tờ như giấy phép lái xe, đăng ký xe, bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế… thì mang thêm các loại giấy tờ gốc để đối chiếu.
Bước 2: Công dân thực hiện làm hồ sơ cấp/cấp lại/đổi căn cước công dân gắn chip điện tử
Bước 3: Cán bộ tiếp tục xử lý hồ sơ để cấp, đổi, cấp lại căn cước công dân gắn chip theo đúng quy trình.
Bước 4: Công dân kiểm tra, đối chiếu thông tin sau khi nhận được phiếu đăng ký mã định danh điện tử rồi ký xác nhận và ký phiếu thu nhận thông tin căn cước công dân
Cách xác định mã định danh cá nhân cho trẻ em
Hiện nay, Bộ Công an đã triển khai cấp số định danh cá nhân cho toàn bộ người dân, kể cả trẻ sơ sinh. Vì vậy, mỗi công dân đều có một số định danh cá nhân trên Hệ thống Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư.
Tra cứu số định danh cá nhân cho trẻ em thực hiện trực tiếp trên Giấy khai sinh của trẻ. Mã số định danh trên giấy khai sinh là mã số duy nhất, không có sự trùng lặp giữa trẻ với nhau.
Cách lấy mã định danh học sinh
Đối với những học sinh đã có Căn cước công dân gắn chip, mã định danh cá nhân của người đó chính là mã số được in trên thẻ Căn cước công dân gắn chip.
Đối với học sinh chưa có Căn cước công dân gắn chip, nếu không thể tìm thấy mã định danh cá nhân trên giấy khai sinh thì phụ huynh có thể liên hệ Công an xã/phường nơi trẻ đăng ký thường trú/nơi đăng ký khai sinh để được cung cấp số định danh. Mã định danh học sinh tiểu học, trung học đều có thể xin tại cơ quan Công an huyện hoặc thị xã nơi mình sinh sống.
Lưu ý khi người nhà đến cơ quan nhà nước xin cấp lại mã định danh cho học sinh thì cần:
- Người đi khai báo làm giấy khai sinh cho học sinh hoặc là người có huyết thống gần nhất đối với học sinh
- Khi đi, nhớ mang theo giấy tờ tùy thân để chứng minh thân phận, sổ hộ khẩu và giấy khai sinh của học sinh.
Một số câu hỏi thường gặp khi tra cứu mã định danh cá nhân
● Mã định danh điện tử là gì? Xác thực định danh điện tử là gì?
Theo quy định tại khoản 7 điều 12 Quyết định 34/2021/QĐ-TT thì “Tài khoản định danh điện tử là tập hợp gồm tên tài khoản và mật khẩu (hoặc hình thức xác thực khác) được tạo bởi hệ thống định danh và xác thực điện tử của Bộ Công an”
Xác thực định danh điện tử là hoạt động khẳng định thông tin đúng với chủ thể danh tính điện tử thông qua việc xác nhận, đối chiếu thông tin trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, Cơ sở dữ liệu căn cước công dân, Cơ sở dữ liệu quốc gia về xuất nhập cảnh, cơ sở dữ liệu khác và hệ thống định danh khác.
●Đăng ký tài khoản định danh điện tử ở đâu? Cấp tài khoản định danh điện tử như thế nào?
Các bạn có thể tham khảo bài viết để biết cách đăng ký tài khoản định danh điện tử chi tiết nhất.
●Những lợi ích khi người dân có tài khoản định danh điện tử
Người dân có thể thực hiện các giao dịch công điện tử, giao dịch tài chính, bảo hiểm một cách nhanh chóng và chính xác khi mọi thông tin cần thiết đã được tích hợp sẵn vào form giao dich.
Với mã QR được tích hợp các thông tin cá nhân, người dân có thể dễ dàng chia sẻ thông tin một cách nhanh chóng và tiện lợi nhưng vẫn đáng tin cậy.
Nếu tài khoản định danh điện tử của người dân đã tích các loại giấy tờ như: giấy phép lái xe, giấy đăng ký xe, thẻ bảo hiểm y tế,… thì người dân không cần mang theo những giấy tờ này bên người mỗi khi ra đường tránh trường hợp rơi mất.
● Mã định danh ô tô là gì? Thẻ định danh ô tô có tác dụng gì?
Từ 30/03/2022, Bộ Giao thông vận tải đã tiến hành cung cấp mã định danh cho ô tô. Có thể hiểu đơn giản mã định danh ô tô là mã dùng để thay thế cho việc thu phí sử dụng đường bộ từ thủ công sang thu phí tự động.
So với quá trình thu phí thủ công trước đây người điều khiển phải dừng xe để trả tiền mặt làm phát sinh nhiều khó khăn cho thu ngân của trạm thu phí như việc tiền rách, tiền giả, không có tiền thối phải trả bằng kẹo,… thì hình thức thu phí tự động này sẽ giảm thiểu được tình trạng đó cũng như là tình trạng kẹt xe tại trạm thu phí.
● Khi tra mã định danh không hiện ra CCCD 12 số mà hiện ra 9 số thì phải làm thế nào?
Khi tra mã định danh không hiện ra 12 số mà hiện ra 9 số là do hệ thống Cổng thông tin quản lý lưu trú chưa cập nhật. Trong trường hợp này công dân nên liên hệ với Công an phường, xã, thị trấn nơi thường trú để yêu cầu cập nhật lại mã số định danh trên hệ thống. Thông thường, quá trình cập nhất sẽ mất khoảng 5 đến 7 ngày. (Lưu ý khi đi cần mang theo Căn cước công dân và sổ hộ khẩu.
● Có thể đăng nhập Cổng dịch vụ công quản lý cư trú bằng điện thoại được không?
Công dân có thể đăng nhập Cổng dịch vụ công quản lý cư trú bằng điện thoại di động .
●Tôi có thể thay đổi mã định danh cá nhân trên Cổng dịch vụ công quản lý cư trú không?
Theo quy định, mỗi người dân chỉ có một mã định danh cố định từ lúc sinh ra đến mất đi. Do đó công dân không thể thay đổi mã định danh cá nhân đã được cấp trên Cổng dịch vụ công quản lý cư trú.
● Con tôi chưa có căn cước công dân, tôi muốn tra mã định danh cá nhân của con tôi thì phải làm như thế nào?
Đối với cá nhân chưa có căn cước công dân, nếu không thể tìm thấy mã định danh cá nhân trên giấy khai sinh thì có thể liên hệ Công an xã/phường nơi đăng ký thường trú/nơi đăng ký khai sinh để được cung cấp số định danh.
